Geesje Wouda maakt portretten die soms niet van een foto zijn te onderscheiden. Een hobby kun je haar kunst niet meer noemen.
Vanuit heel Nederland komen aanvragen voor het maken van een portret; van een kind, een overleden dierbare of een geliefd huisdier.
door Daniella Gerstel
Met uiterste precisie bestudeert Geesje elk detail van een gezicht en maakt dan een tekening die de persoon zo treffend weergeeft, dat de opdrachtgever niet zelden volschiet bij het zien van het portret.
Het bloed kruipt…
Geesje groeide op tussen de kwasten en verf van het schilderbedrijf van haar vader.
Zelf weet ze niet beter dan dat ze als kind altijd zat te tekenen. Plaatjes uit onder andere de Donald Duck werden in het groot nagetekend. Toen al precies in de juiste proporties.
Rond haar twintigste stopte het tekenen. Andere dingen eisten tijd.
Uitgaan, haar opleiding en de start van haar eigen schoonheidssalon.
Jaren later, toen ze samen met haar zoon aan het tekenen was, merkte weer ze hoe heerlijk ze het vond. Ze pakte haar grafietpotloden erbij en het tekenen werd een leuke hobby.
Dát niet!
Ze volgde vijf jaar een schildercursus. Het belangrijkste wat ze daar leerde, was dat dat absoluut niet was wat ze wilde.
“Je moet van een afstand kijken” zei de docent. Ja, dacht Geesje, van een afstand is alles mooi. Maar van dichtbij zie je groffe verfstreken. Zelfs tijdens het schilderen probeerde ze met pietepeuterige penseeltjes heel nauwkeurig elk detail op het doek te krijgen.
Dat doek dat dan vervolgens een eeuwigheid moet drogen. Het palet blijft nat. Dat kun je niet opruimen. En dan die enorme schilderijen waar je mee thuiskomt? Waar láát je die?
Na een korte opfriscursus tekenen, schaft Geesje een uitgebreide doos professionele potloden aan en begint ze, voor haar gevoel nu pas, serieus met tekenen. Door veel te tekenen, te experimenteren met materialen en te kijken naar anderen, ontwikkelt Geesje haar kunst. Haar oog en liefde voor detail maken haar werk bijzonder realistisch.
Als kunstenaar heeft Geesje profijt van haar jarenlange ervaring als schoonheidsspecialiste. Honderden verschillende gezichten lagen in haar stoel. Van heel dichtbij ligt tijdens een behandeling de focus op een gezicht.
Als ik teken, is het net alsof ik aan het opmaken ben.” “Met make up geef ik vorm aan het gezicht, vooral aan de ogen. In mijn tekeningen begin ik altijd bij de ogen. Die zijn het belangrijkst. Daarin zie je de persoon.”
Wat ik niet zie, kan ik ook niet tekenen
Die persoon kent Geesje vaak niet. Ze krijgt een foto die zij natekent. Die foto moet scherp zijn. Wat ze niet ziet, kan ze ook niet tekenen. Bij zo’n realistisch portret kan een minuscuul verkeerd getekend lijntje ervoor zorgen dat een gezicht niet meer lijkt op de persoon van de foto.
Kostbaar
Geesje werkt ongeveer twee weken aan een portret. In die uren is ze intensief bezig met de persoon die ze tekent. Het maakt een tekening intiemer dan een foto. Ze kent elk detail van iemands gezicht. “Als ik weet dat iemand overleden is, raak ik soms ook ontroerd tijdens het tekenen. Het blijft een bijzonder moment als ik zie hoe mensen reageren op mijn tekening, vaak met tranen in hun ogen. Dan weet ik dat ik het goed heb gedaan. Dat ik iets waardevols heb gemaakt.”
Je begin met niets
Een nieuwe opdracht begint altijd met een wit vel papier. Dat witte vel kan Geesje een tijdje aanstaren, maar wanneer de eerste potloodstreken erop staan, wil ze eigenlijk niet stoppen. Ieder vrij uurtje verder tekenen. Het gelaat vormt zich onder haar handen. Het komt tot leven. Er gebeurt iets. En elke keer is het anders, steeds een ander beeld, een ander verhaal. Het verveelt nooit.
“Ik teken ook nog gewoon lekker voor mezelf. Opdrachten zijn leuk, maar af en toe denk ik: nu even voor mezelf.” Werk dat ze voor anderen maakt, gaat weg. Vrije tekeningen gebruikt Geesje om te laten zien wat ze kan. Zo nu en dan staat ze op een kunstmarkt. Dan moet je voorbeelden hebben. Mensen die iedereen kent, zoals André van Duin. Van andere portretten ziet het publiek niet of ze goed gelukt zijn. Werk dat Geesje in opdracht maakt, kan ze vaak niet laten zien of op social media zetten. Als een dierbare is overleden, is zo’n portret te intiem voor het internet.
Creatieve carrières combineren
Wie haar schitterende tekeningen ziet, staat versteld van haar talent. Vooral de ogen, in kleur of grafiet, brengen de persoonlijkheid op het papier tot leven.
Geesje leerde zichzelf tekenen, verfijnde haar technieken en weet waar haar kracht ligt. Portretten van mensen in grafiet zijn met gebruik van licht en donker niet te onderscheiden van een zwart wit foto. Dieren komen tot hun recht in kleur, waarbij elk haartje aaibaar is.
Grote wens is om het tekenen meer ruimte te gunnen. Nu tekent Geesje nog in de avonduren, als de schoonheidssalon gesloten is. Dolgraag zou ze de twee carrières combineren. Meer tekenen, minder de salon.
Meer mensen gelukkig maken met een tekening van iemand die hen lief is. “Een tekening van een bijzonder moment dat je hebt gedeeld of van een geliefde die je niet meer kunt omarmen. Een portret is een prachtige manier om dierbare herinneringen te laten vereeuwigen. Om vast te houden wat er ooit was.”