Afscheid van Johan Erents

Erents

Oudste raadslid van Nederland

Als deze Seun verschijnt, is het alweer een tijdje geleden,maar op 1 april had Mark Rutte het erg moeilijk in de Tweede Kamer.
Hij moest tekst en uitleg geven over de per ongeluk gefotografeerde tekst: Omtzigt: functie elders. Weet  u het nog?

Op het moment van dit debat had ik een afspraak met Johan Erents. Hij smulde hiervan. Had zelfs die dag al over het onderwerp getwitterd. Hij gelooft Rutte allang niet en voorspelt diens aftocht.

Erents is nog maar twee maanden raadslid af, maar hij mist het nu al!
Na 50 jaar af en aan bij de Harlinger politiek betrokken te zijn geweest en voor vier partijen in de gemeenteraad te hebben gezeten, kwam begin dit jaar een eind aan een bijzonder raadslidmaatschap.

Tekst: Daniella Gerstel-Visser
Foto’s: Joachim de Ruijter

Erents

Erents nam afscheid als het oudste raadslid van ons land. Bij zijn afscheid kreeg hij de Harlinger draagspeld uitgereikt.
Deze eer is voorbehouden aan mensen die zich op bijzondere wijze hebben ingezet voor de Harlinger samenleving. Ik kan het niet bewijzen, maar ik geloof niet dat heel veel Groningers dit mooie blijk van dankbaarheid hebben mogen ontvangen.

Het scheelde maar weinig of Harlingen had nooit kennis gemaakt met dit illustere raadslid. Toen het jonge gezin Erents moest verhuizen voor
het werk van Johan, had echtgenote Emmy één restrictie. Als rasechte Groningse waarschuwde ze: ‘Ik ga overal met je mee, behalve naar Friesland.’
Een bezoek aan onze binnenstad deed dit stellige voornemen smelten en begin jaren 60 verhuisden ze van Appingedam naar Harlingen. Hij begreep dat hij bij die Harlingers zijn best moest doen om een beetje in te burgeren.
Het comité Visserijdagen was een prima plek om veel nieuwe mensen te leren kennen. Met het organiseren van de Visserijdagen kwam hij met iedereen in de stad in contact.

In 1970 belandde Johan Erents eigenlijk bij toeval in de Harlinger gemeenteraad. Toenmalig PvdA-wethouder Wiebe van der Wijk wilde Erents op de lijst voor HA70, een samenwerking tussen PvdA, D66, PPR (Politieke Partij Radikalen) en partijlozen. Erents was zo’n partijloze. Hij kwam op de
laagst mogelijke verkiesbare plek van de kieslijst, maar werd wel gekozen. Hij vond het geweldig dat het was gelukt.

In 1974 stapte de PvdA uit de combinatie en dat leek het eind van de politieke carrière van Erents. Maar liefst 20 jaar later werd Johan weer gekozen. Ditmaal als raadslid voor D66. Op 71-jarige leeftijd nam hij in 2006 afscheid van de Harlinger politiek.

Tot 2014…

Al het Harlinger politieke nieuws werd natuurlijk gevolgd. De komst van Frisse Wind werkte als een rode lap op een stier. ‘Ik zat op mijn stoel, las de krant en dacht: sjonge, jonge, jonge, wat is dit slecht. ’Hij begon een nieuwe partij, mede als verzet tegen Frisse Wind: OPA,`Ouderen Politiek Actief’ wat later veranderde in HOOP (Harlinger Onafhankelijke Ouderenpartij).
Erents vindt het belangrijk dat Harlingen een ouderenpartij heeft. HOOP houdt onder hun doelgroep een vinger aan de pols. Er is regelmatig overleg met bestuurders en bewoners van verschillende wooncentra voor
ouderen. Toen het mantelzorg-extraatje van € 200 van het rijk kwam te vervallen heeft Erents het voor elkaar gekregen dat de Harlinger mantelzorgers toch jaarlijks € 100 kregen van de gemeente.

Burgemeesters…

Johan Erents zag ze komen en gaan. De leukste tijd voor Erents was onder Chris Arlman. Arlman was voor zijn aanstelling in Harlingen burgemeester in het Groningse Pekela. Ze vochten samen, maar deelden ook dezelfde humor. Arlmans plotselinge overlijden kwam als een grote schok.
Groot respect had Erents voor burgemeester Bé Jansema. Met bewondering zag Johan hoe hij met al zijn kracht bleef knokken voor de komst van de Industriehaven. ‘Daar heeft hij nog wel eens slapeloze nachten van gehad, maar hij gaf niet op. Hij moest heel wat fracties overtuigen, maar die haven kwam er!’
Erents kijkt uit naar de komst van Ina Sjerps op 31 mei. Hij is blij dat onze nieuwe burgemeester een vrouw is. ‘Ze heeft zich uitstekend gepresenteerd, is een intelligente vrouw en wordt een uitstekende vertegenwoordiger van Harlingen.’

Regelaar

Als ik hem vraag waar hij echt blij van werd in de afgelopen jaren, zegt hij met een ondeugend lachje: ‘de afvaloven!’ ‘Nee hoor! Dat zeg ik maar om te plagen.’
‘Ik heb het heerlijk gevonden om dingen te regelen voor mensen. ’Van een stukje grond naast een woning dat van de gemeente was en een alternatieve oplossing voor de gevaarlijke verkeerssituatie bij Kimswerda, tot een Haagse lobby voor een subsidie voor de verplaatsing van een scheepswerf. Het was altijd fijn om met mensen samen iets voor Harlingen te betekenen.

Daarom is hij blij dat de Industriehaven er is gekomen. Deze zorgt voor werkgelegenheid.
Het gebied rond de Nieuwe Willemshaven geeft reuring. Grootste teleurstelling was een plan dat het niet heeft gehaald. Heel graag had hij het voor elkaar gekregen dat de gemeente het eigen risico van bijstandsgerechtigden voor haar rekening zou nemen. Hij zag om zich heen dat mensen niet naar de dokter of tandarts durfden, met als gevolg dat ze zieker en zieker werden. Hij had gehoopt dat de sociale partijen hem zouden steunen. Hij hield een gloedvol betoog, maar heeft dat in eigen woorden ‘glansrijk verloren’. Dat was een moment waarop Johan zich in de steek gelaten voelde. Die avond heeft hij wel even gescholden.

Achter elke grote man…

Meerdere malen hoorde Erents zijn vrouw Emmy verzuchten: ‘Doe dat nou niet Johan’, ‘Zeg dat nou niet’, ‘Laat het los’. Zelden luisterde Erents naar de raad van zijn vrouw. En, hij moet het toegeven, wat had ze vaak gelijk. Emmy was een belangrijke sparring partner. De basis waar hij op terug kon vallen.
Toen Johan in 2014 terug wilde in de raad om het op te nemen tegen Frisse Wind zei ze: ‘Doe het niet. Leg je erbij neer.’ Op dat moment was Emmy ernstig ziek. Ze wist dat ze binnen twee jaar zou overlijden en begreep dat hij, als hij
alleen was achtergebleven, iets nodig zou hebben om zich in vast te bijten. Natuurlijk had ze hem na al die jaren hard werken liever gezellig naast haar op de bank, maar ze gunde hem zijn rentree in de gemeentelijke politiek.

Erents

Nog geen twee maanden na zijn afscheid…

Hij mist het nu al! Hij moest zijn iPad van de gemeente inleveren en krijgt geen stukken meer. Het valt hem best zwaar. Het laatste jaar vond hij er niks meer aan. Hoewel hij met iPhone, iPad en Twitter zeker meegaat in de digitale wereld, vond hij dat vergaderen via de computer helemaal niets. ‘Ik moet gezichten zien, emoties kunnen lezen en met mijn handen kunnen praten.’
Er was geen geintje meer tussendoor, geen loopje naar de vergaderzaal, waar al het een en ander werd besproken en geen borreltje na afloop. Hij miste het persoonlijke contact.

Wat hij ook miste, was de lol met zijn vriend Wiebe van Dijk in de raad. Hij genoot ervan als Wiebe tegen het advies van zijn PvdA-fractie toch meestemde met Erents.

Erents

Johan Erents kreeg bij zijn afscheid hartelijke berichten uit het hele land. Een persoonlijke brief van oud-wethouder Jan Sijbenga raakte hem het meest. Sijbenga wist met een paar rake woorden het raadslid te schetsen: Uw humor, het gezonde verstand en de betekenisvolle blikken die u tijdens uw betoog aan de gesprekspsartner zond, zullen ontbreken in de raadszaal. Het relativeren van de hitte van het moment en opmerkingen op basis van een geschoolde waarneming van het (wan)gedrag van de andere deelnemers aan het debat zullen niet meer voorkomen.

Aan het eind van ons gesprek komt het bericht: Rutte gaat door.
Johan Erents schudt het hoofd: ‘Ik hoop dat hij nog flink op z’n donder krijgt!’