De naam van Badmeester de Vries is onlosmakelijk verbonden met het Harlinger zeezwembad. In het gemeentelijke archief van Harlingen ligt het kasboek van Badmeester Marten de Vries. Zijn dochter schonk dit boekhouddocument 8 jaar geleden aan het museum.
Zeezwembad De Stenen Man
Badmeester De Vries was vanaf de jaren 40 tot begin jaren 60 badmeester van zeezwembad ‘De Stenen Man’ aan de Westerzeedijk in Harlingen. In het kasboek tekende de badmeester de namen op van de Harlinger kinderen die voor de zwemlessen betaalden.
Ook de verdiensten van de ‘ladenvrouw’ noteerde hij: 25 gulden per maand verdiende zij met het bewaken van de houten laden met kleding. Het zwembad kende een ladensysteem: als je ging zwemmen, kreeg je van de ladenvrouw een houten lade waarin je je kleding kon opbergen, die gaf je vervolgens aan haar terug.
De kinderen leerden zwemmen met een bus op hun rug, die met riemen aan hun lichaam was vastgemaakt. Na afloop van het badseizoen schuurde en verfde badmeester De Vries het hele zwembad op eigen kosten.
Het kasboek van badmeester De Vries vertelt iets over honderd jaar geschiedenis van het Harlinger zeezwembad aan de Westerzeedijk.
De kom van de Westerzeedijk aan de voet van De Stenen Man was en is voor badgasten, zeker voor die uit Harlingen, een aantrekkelijke plek. Begin 20ste eeuw was zwemmen in zee al een geliefde bezigheid.
De architectuur van het Harlinger zeebad is in de afgelopen honderd jaar diverse keren gewijzigd en gemoderniseerd. De paviljoens op de dijkglooing werden geteisterd door brand en door westerstormen.
Bovendien kregen de Harlingers een zwembad in de stad, zodat ze niet meer afhankelijk waren van de luimen van de zee. Echter, door zandopspuiting ontstond aan de voet van de Westerzeedijk een echt zandstrand. In 2002 werd een nieuw strandpaviljoen met restaurant geopend, ‘t Zilt.
Op de Westerzeedijk stonden rond 1915 in de buurt van de Stenen Man enkele houten badhuisjes die eigendom waren van rijke Harlinger families als de Hannema’s.
Rond de jaren 30 was er bij de pier een echt strand, bekend als ‘t Eerste Haad. Dit was bij een steenopslag van de Zuiderzeewerken. Aan de Noordelijke Ringmuur hadden Harlingers van eenvoudiger komaf een eigen plek.
Meest geliefde plek voor de zwemmers was een kom in de haven, de Koemen geheten. Op 14 mei 1931 werd hier een badhuis geopend, nadat eerder op 3 juni 1930 de Vereeniging Harlinger Zwembad was opgericht.
Henry Isaac Clowting was tot zijn dood in 1976 penningmeester
van deze club. In 1937 verhuisde het zwembad, vanwege werkzaamheden aan de sluizen, naar de Westerzeedijk. Het badhuis stond hier naast het reeds bestaande zeebad, dat Harlingers zich nog steeds herinneren als het bad voor de ‘elite’. In 1939 opende de Vereniging ‘Harlinger zwembad’ het zeezwembad ‘De Stenen Man’. Ouders gingen ‘s middags al vroeg naar de dijk om te zonnen en te lezen, en hun kinderen moesten direct uit school naar het zwembad komen. Op mooie dagen kon men tot negen uur ‘s avonds blijven, waarna Badmeester De Vries nog de badhokjes moest
schoonmaken.
In 1949 werd zwembad De Stenen Man vernieuwd en uitgebreid, met in het midden een paviljoen en aan weerszijden rijen badhokjes. Via schuin aflopende betonpaadjes over de dijk bereikte men het smalle strookje strand en het water. Het zandstrandje moest echter steeds meer plaats maken voor het oprukkende slik. In dit zwembad was badmeester Marten de Vries heer en meester.
Soms had hij wel heel bijzondere badgasten, zoals in 1954 een tamme zeehond. De Leeuwarder Courant wijdde er een artikel met foto aan.
In 1968 werd het oude badhuis door de vereniging Harlinger
Zwembad vervangen door nieuwbouw. Op 18 mei werd dat in gebruik
genomen. Het gebouw had twee verdiepingen, met bovenin een restaurant.
Helaas brandde het badhuis in oktober 1975 tot de grond toe af.
Het badhuis werd herbouwd, maar de glorieuze zeebadentijd in Harlingen keerde niet terug. In 1977 nam de gemeente het kwakkelende zwembad over van de stichting. Na de opening van het verwarmde openluchtbad De Koemen in 1980 was het gedaan met het zeezwemmen.
In mei 2002 lanceerden de Harlinger horecaondernemers Marco Poldervaart en Hans Stadt een plan voor een nieuw strandpaviljoen aan de
Westerzeedijk.In augustus 2002 openden zij strandpaviljoen ‘t Zilt, waar
je nog steeds zomer en winter kunt genieten van de schoonheid van het Wad.
