Harlingen herdacht op meer plaatsen de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en van oorlogssituaties en vredesoperaties waarbij Nederland na de Tweede Wereldoorlog was betrokken.
Hieronder leest u fragmenten uit de toespraak van burgemeester Ina Sjerps. Het thema van dit jaar was “Vrijheid vertelt: opmaat naar 80 jaar vrijheid”.
“Al bijna tachtig jaar zeggen we op deze dag: ‘nooit weer’.
Nooit meer een wereldoorlog, nooit meer een holocaust.
We herinneren onszelf en elkaar er ieder jaar opnieuw aan dat we dát niet wíllen, niet mógen laten gebeuren.
Maar de realiteit toont een ander gezicht.
Na afloop van de Tweede Wereldoorlog is er weliswaar geen wereldomspannende ‘hete’ oorlog meer geweest, toch was er geen dag zònder oorlogsgevechten, zonder oorlogsmisdaden, ergens op de wereld.
En inmiddels komen de gruwelen van oorlog voor ons weer dichterbij.
In geografische zin, door de oorlog in Oekraïne.
En in emotionele zin, door de actuele oorlog tussen Hamas en Israël.
Want van de vele oorlogen die op dit moment ergens in de wereld worden uitgevochten, denk bijvoorbeeld aan Myanmar of Soedan, raakt de oorlog tussen Israël en Hamas, met al zijn gruwelijkheden, ons extra hard.
En dat heeft alles te maken met de dag van vandaag.
Ter nagedachtenis
In de Harlinger binnenstad liggen overal stolpersteine, de struikelstenen die ons herinneren aan onze Joodse stadgenoten die in de oorlog zijn weggevoerd en vermoord in de vernietigingskampen. Harlingers die zijn vernietigd, omdat ze Joods waren, en door het Nazi regime in Duitsland werden beschouwd als een minderwaardig ras. Een ras waarmee leden van het Arische ras, het zogenaamde ‘Herrenvolk’, kon en mocht doen wat het wilde. Want een ‘Herrenvolk’ is een volk dat zich verheven voelt boven andere volkeren.
Hoewel de organisatorische precisie en industriële methoden die het Duitse Nazi regime toepaste van een ongekende schaal waren, was de rechtvaardiging die zij gebruikten voor hun misdaden niet nieuw. Helaas is de gedachte dat mensen met bepaalde kenmerken beter zijn of meer rechten hebben dan anderen met andere kenmerken, van alle tijden.
En voor sommigen rechtvaardigt dit het ontmenselijken van de ander, en daarmee mishandeling, vernedering en moord.
Zelfwaardering die afhangt van het minderwaardig achten van een ander vanwege diens ras, geslacht, religie, seksuele voorkeur, nationaliteit.
Het is een behoefte die misschien wel in ons allemaal latent aanwezig is.
Een behoefte die, als we niet oppassen, kan groeien naar haat en discriminatie als we maar gefrustreerd genoeg zijn.
